Dei nye modellane, som neste år vil underbygge FN sitt klimapanel (IPCC) sitt anslag for den framtidige temperaturen til kloden, er utvikla av fleire forskargrupper i ei handfull land, skriv nyheitsbyrået AP.
Ifølgje modellane kan forskarar i fleire tiår konsekvent ha undervurdert kor mykje oppvarming aukande CO₂-nivå kan føre med seg.
Enorme mengder data og meir datakraft har blitt gjort tilgjengeleg sidan dei noverande anslaga til FN sitt klimapanel vart utarbeidde i 2013.
Anslag frå statsstøtta forskargrupper i USA, Storbritannia, Frankrike og Canada tyder på ei framtid der CO₂-nivået i atmosfæren som lenge har peika mot ei oppvarming på tre grader, sannsynlegvis vil føre til ei oppvarming på fire eller fem grader.
KLIMAFORSKAR: Jan Sigurd Fuglestvedt er forskningsdirektør og seniorrådgjevar i CICERO.
Foto: Cicero– Modellane blir stadig betre
Klimaforskar Jan Sigurd Fuglestvedt ved Cicero senter for klimaforsking fortel at ein kraftigare temperaturauke som følgje av CO₂-utslepp vil gi auka risiko for ekstremvêr og at klimaendringane kan bli sterkare en det førre generasjon med modellar viste.
– Det betyr òg at vi kan ha mindre å gå på av utslepp for å oppnå Parismålet, som er å halde oppvarminga under to grader og klare 1, 5 grader.
Han understrekar at resultata er i ferd med å bli publisert og at forskerane kan seie meir om eit år.
– FN sitt klimapanel jobbar med ein større rapport som kjem ut neste vår, der vi vil vurdere modellresultata og i tilegg sjå på andre måtar å vurdere kor følsamt klimasystemet er, seier Fuglestvedt.
Han understrekar at resultata frå modellane varierer, men at dei stadig blir meir presise:
– Vi får stadig betre og betre modellar som tar betre omsyn til prossesene i klimasystemet, seier han.
- Les òg:
Gjev tydelegare svar på kor mykje temperaturen vil auke
Forskarar har lenge grubla på spørsmålet om kor mykje temperaturen til jorda ville auke dersom mengda CO₂ i atmosfæren doblar seg.
Kor mykje temperaturen aukar kallast på fagspråket for «klimafølsemd».
Sidan slutten av 1970-talet har forskarar antatt at temperaturen vil auke rundt 3 grader (pluss minus 1,5 grad) om ein reknar med ein konsentrasjon av CO₂ i atmosfæren på 560 delar per million (ppm).
Konsentrasjonen av CO₂ i atmosfæren var i 2018 på 407,8 ppm, opp frå 405,5 ppm året før. Auken er i tråd med ei utvikling som har gått føre seg jamt og trutt i mange tiår.
KAN HA UNDERVURDERT KONSEKVENSANE: Nye modellar viser at forskarar kan ha undervurdert kor mykje oppvarming aukande CO₂-nivå kan føre med seg.
Foto: Ole J. LioddenDebatt blant forskarane
Dei nye modellane peikar likevel på at «klimafølsemda» kan vere langt større enn anslaget om tre grader.
– Akkurat no er det ein heftig debatt. Du har 12 eller 13 modellar som viser at klimafølsemda ikkje lenger er tre grader, men heller fem eller seks grader om CO₂-konsentrasjonen blir dobla.
Det seier forskar Johan Rockström, som er direktør ved Potsdam-instituttet for klimaforsking.
Rockström understrekar at fleire andre modellar bereknar at auken kan bli betrakteleg lågare, men nesten alle enda likevel høgare enn det forskarane har estimert tidlegare.
– Klimafølsemda har vore mellom 1,5 og 4,5 grader i meir enn 30 år. Om han no blir mellom 3 grader og 7 grader, vil det vere veldig farleg, seier han.
