Meiner det ikkje er nokon fare med tare: – Kan erstatte salt

Å legge tang og tare på middagstallerkenen kan vere løysinga for både ein veksande befolkning og berekraftig mat, meiner fleire.

Men mattilsynet har fleire gonger åtvara folk mot å ete tare. Det inneheld nemleg mykje jod.

Men det gjeld ikkje all tare – ifølge tarenæringa.

No vil dei at Mattilsynet skal vise eit meir nyansert bilde av jodinnhald i tare.

Treng ikkje vere farleg

Norwegian Seaweed Association AS er eit nettverk for 25 bedrifter engasjert i dyrking og produksjon av tang og tare.

– Viss vi skal snu kosthaldet om til plantekost, ete meir frå havet og nytte ressursane våre meir allsidig, er det spennande med tare. Men i Noreg og i Europa er det ein gamal og gløymd tradisjon, seier Heidi Meland.

Ho er talsperson for tarenettverket og fortel at næringa er ein sårbar bransje, og treng stønad frå Mattilsynet.

– Det er sant at mange brunalgar inneheld mykje jod. Men vi er påpasselege med å gi rett informasjon om kor mykje jod det er i vara og korleis kundane kan bruke han, seier Meland.

– Tare treng ikkje å vere farleg.

Meland legg til at tareprodusentane i Noreg sel tare som ligg langt unna farenivået.

Og ho meiner det er andre matvarer som ein òg må passe på høveleg inntak av, til dømes mat med mykje sukker, salt og metta feitt.

Kan erstatte salt

Ifølge Verdas helseorganisasjon (WHO) har 2 milliardar menneske jodmangel.

Tarenæringa meiner Mattilsynet må sjå på tare som ei løysing for dette, og ikkje som eit farleg produkt.

– I Austen vert tare oppfatta som eit viktig bidrag i kosten. Dei reknar det som sunt. Dei ser på tare som mat med verdifulle mineral som dei treng, seier Meland.

Globalt vert det produsert 36 millionar tonn tare, men dei asiatiske produsentane begynner å nå grensa for produksjonsvolum.

Meland meiner dette er eit glimrande høve for Noreg til å kaste seg på banen.

Dessutan:

– I den vestlege kosten er bordsalt (NaCI) rekna som ein stor helsetrussel. Vi kan erstatte saltet med tare og få inn umamismak som gjer det lettare å erstatte kjøt og fisk med plantekost, seier Meland.

Ho peikar samstundes på at tare inneheld antioksidantar og har antiinflammatorisk verknad.

Kokk foreslår å bytte ut salt med tare – forskar vil undersøke dette nærmare

Meir gunstig for å unngå hjarte- og karsjukdommar

Arne Duinker, forskar ved Havforskingsinstituttet, er ikkje framand for at ein i framtida kan nytte tare som salt.

– Tare er meir gunstig for å unngå hjarte- og karsjukdommar. Det vil gå i rett retning av eit sunnare saltforbruk.

Saman med mellom andre Møre Forsking, forskar Duinker på korleis ein kan redusere jodinnhald i tare samstundes som ein held på dei andre næringsstoffane.

Tare er eit satsingsområde

Solbjørg Hogstad er seniorrådgjevar i seksjon biologisk mattryggleik ved Mattilsynet.

Ho seier dei kontinuerleg jobbar med å samle kunnskap om den nye matvaregruppa.

– Sidan det er mykje upløgd mark og lite regelverk her, må mattryggleiken verte kartlagt. Inkludert jod, seier ho.

Hogstad meiner at folk i Austen kan vere betre tilpassa eit høgt jodinnhald i kosten enn europearar.

Det kan vere grunnen til at dei tol meir tare enn nordmenn ser ut til å gjere. Men:

– Tang og tare kan bli ein viktig del av norsk kosthald i framtida. Vi jobbar kontinuerleg med å samle kunnskap, utvikle regelverk og gi råd til befolkninga om dette, seier Hostad.

Noko av det dei følger med på er metodar som vert utforska for å redusere jod i tareprodukt.

Fiskeriministeren vil ikkje rekne tare som sjømat: – Kveler næringa

Og medan vi ventar på det, er Meland frå Norwegian Seaweed Association klar på at tareprodusentane ikkje kjem til å selje farlege produkt.

Dei vil vere nøye på å merke varene sine.

– Vi er ikkje på nokon måte interessert i å presse ut varar som Mattilsynet meiner er farleg, seier Meland.

Leonore (32) lager snacks av tare: – Vi lager ei ny næring for Noreg