Væpna politi skal vakta over forfattarar på Rushdie-markering i Oslo

Salman Rushdie har levt under eit tungt sikkerheitsregime sidan han sleppte boka «Sataniske vers» i 1988. Boka blir av mange sett som blasfemisk, og er forbode i fleire land, deriblant Iran.

Kvifor er boka så kontroversiell?

– Rushdie skriv satirisk om nokre sider ved islam, og det oppfattar nokre muslimar som krenkande, seier Anine Kierulf, førsteamanuensis i offentleg rett ved Universitetet i Oslo.

Dømte til døden for boka

Så krenkande at den dåverande leiaren i Iran, Ayatollah Khomeini, dømte Rushdie, samt alle utgjevarar og omsettarar av boka til døden i 1989.

Dødsdommen blei nesten fullbyrda i Noreg då Rushdie sin norske forleggar, William Nygaard i Aschehoug, blei skoten utanfor sin heim i Oslo i 1993.

Ein tidlegare iransk diplomat er sikta for medverking til attentatet på forlagssjefen.

Står ved Rushdie

Trass i store konsekvensane samarbeidet har hatt for Aschehoug, så har forlaget stått last og brast med Rushdie gjennom alle desse åra.

I morgon skal nemleg eit titals av deira forfattarar lesa høgt frå «Sataniske vers» i Aschehoug-hagen i solidaritet med forfattaren som nyleg blei hardt skada under ein litteraturfestival i USA.

– Som hans forlag vil me naturlegvis visa vår støtte og stå i solidaritet med Salman Rushdie, seier Mads Nygaard.

Han er son av William og noverande forlagssjef i Aschehoug. Nygaard fortel at norske forfattarar reagerer med sjokk og vantru når ytringsfridomen blir utfordra på med vald.

– Opplesinga viser med all tydelegheit at norske forfattarar ikkje aksepterer angrep på ytringar og forfattarar som står bak dei.

– Eg håpar så mange som mogleg tar turen for å visa det same, fortsett Nygaard.

Stort sikkerheitsoppbod rundt arrangementet

Men det er ikkje utan risiko ifølge stabssjef ved Oslo politidistrikt, Harald Nilssen. Det gjeldande trusselnivået i Noreg er på nivå fire, som er høgt.

– Med eit slikt trusselnivå vil det alltid vera ein restrisiko, seier Nilssen, som forklarer at Politiets tryggingsteneste si vurdering ligg i botn for sikkerheitsopplegget som er planlagt for markeringa.

– Deira vurdering, kombinert med informasjon me sit på og tematikken, gjer at me kjem til å stilla opp ekstraordinært med uniformert og væpna politi i området, fortsett han.

Kva seier sikkerheitsopplegget om ytringsfridomen i Noreg?

– Ytringsrommet i utgangspunktet er svært stort, trygt og lite trua, men på akkurat dette område så er sikkerheitsbehovet stort fordi nokre radikale islamistar meiner det er i orden å bruka vald mot visse kontroversielle ytringsberarar, seier Kierulf.

– Eg uttalar meg om kontroversielle ytringar heile tida, så eg registrerer at det berre er når det gjeld denne tematikken at ein ser slike sikkerheitsoppbod, legg ho til.

– Ein kamp me alle må ta

Det skremmer ikkje forfattar Ingar Johnsrud, som er blant dei som skal framføra utdrag frå den kontroversielle boka.

– Det er det minste me kan gjera, spesielt i tider som dette, seier han.

Johnsrud fortsett:

– Salman Rushdie er ein mann som har gått i front for oss alle ved å representera nokre av dei aller viktigaste fridomane me har. Retten til å skriva, seia og meina kva ein vil.

Både han og forlagssjef Nygaard har full tiltru til politiet sine sikkerheitsvurderingar.

– Me må kunne stå imot. Me må kunne seia det me meiner og har på hjartet utan å vera redde for vald og truslar. Dette er ein kamp me alle må ta, avsluttar Johnsrud.