Søndag 17. januar fyller ein av Norges mest anerkjente forfattarar, Einar Økland, 70 år. Bursdagen vert feira med storstilt arrangement i Litteraturhuset i Oslo, og med den nye novellesamlinga "Forteljingar og fablar frå andre tider" og boka "Skriftfest. Einar Økland 70", redigert av blant andre Kjartan Fløgstad.
Bok i P2 har via ein heil sending til ære for jubilanten, som vert kalla for ordmeisteren, men som også er kjend for å snakke mykje.
- Telefonsamtalane tek nok minst ein time og det er ikkje ein bortkasta time, seier Sverre Tusvik, sjefredaktør i Det Norske Samlaget, til Bok i P2. Tusvik kan også fortelje at Einar Økland aldri gjer det han blir bedt om å gjere.
Aldri meir roman
- Då eg begynte i Samlaget i 1976, spurte bokklubben om eg ikkje kunne be Økland om å skrive ein roman, for dei trengde hans stemme. Då eg refererte det til Økland, sa han at han aldri meir skulle skrive ein roman.
Difor kom Einar Øklands aller siste roman, "Stille stunder", ut i 1974.
- I den er det ein 15 siders kapittel som heiter "Ein mann i huset". Og der klarer Økland på 15 sider å gjere det Karl Ove Knausgård må bruke 2500 sider på i sin lange kladd, til dei to flotte romanene Knausgård kunne ha skrive, meiner Tusvik.
- Ein outsider
Kulturredaktør i Bergens Tidende, Jan H. Landro, meiner at Økland er ein avvikar, i ordet beste meining.
- Det plager han å gjere det andre gjer. Slik det også plager han å gjenta seg sjølv når han skriv noko, enten det er skjønnlitteratur eller sakprosa. Han har skrive ein stad noko slikt som: "På eit eller anna tidspunkt kom eg i utakt med dei hine." Det gjorde han. Og der har han forblitt. Derfor er det også slik at det han skriv i stor grad prega av originalitet og det uventa, seier Landro til Bok i P2.
- Er Økland ein outsider?
- Ja, han er det, og han opplever seg sjølv som ein outsider. Han føler nok sjølv at han lever på utsida av dette samfunnet og kan observere det.
- Alternativ sjølvhjelpslitteratur
Forfattar Agnes Ravatn påstår at Einar Økland er Norges største essayist.
- Ja, eg gjer det. Eg har lært veldig mykje av å lese bøkene hans. Viss eg er sur, eller føler meg kraftlaus eller trist, så pleier eg å plukke fram ein Einar Økland-essaysamling. Kan brukast som alternativ sjølvhjelpslitteratur, seier Ravatn til Bok i P2.
- Økland kan ha ein skarp tunge. Kor skremmande har han verka på deg?
- Folk som ikkje kjenner han så godt seier at dei synes han er så snill. Han har ein frekkheit ved seg som eg set veldig høgt, fortel Ravatn.
Les meir om kva Ravatn og forfattarkollegaene Øystein Hauge og Helge Torvund meiner om Einar Økland her:
