Gro Dahle er ikkje redd for å gå inn i det aller vanskelegaste mellom menneske, verken i barne- eller vaksenbøkene sine. Denne gongen er det full skjering mellom ei mor og ein son, ja meir enn det, her er det full skjering med omverda også. Ikkje minst for sonen, som miste grepet då han drog heimanfrå for å studere i Trondheim. No bur dei to atter under same tak, utan å snakke med kvarandre. Det vil seie: mor snakkar og snakkar. Og snakkar.
Så slår ein kraftig solstorm ut elektrisiteten. Det er vinter og alt går i stå. Spelet er velta, reglane gjeld ikkje lenger og dei to må finne ut av det på heilt nye måtar.
Kvar går du når straumen går?
Her har vi altså kriser på to nivå, som påverkar kvarandre gjennom heile romanen. Krisehandtering er ikkje noko dei to har særleg grep om, det same gjeld for innhenting av relevant informasjon. Dei tenkjer at «nokon må ordne opp», det må kome informasjon på døra, nokon må sørgje for at dei får mat!
Forfattaren slepper ut litt og litt av livshistoriene til dei to. Gradvis kjem det til syne eit bilde med til dels oppsiktsvekkjande detaljar, som driv lesaren vidare. Same effekt har den ytre krisa: Ho kan ende med at straumen kjem att og alt går tilbake til normalen, eller med at dei døyr av svolt og kulde.
Hjarteskjerande
Gro Dahle går tett og effektfullt på dei konkrete sidene ved krisa: maten som minkar, snøsmelting for å få vatn, stemninga den dagen dopapiret tek slutt, og korleis det er å tygge rå spagetti. Dette kan få nokon kvar til å vurdere hamstring av hermetikk, men sterkast er likevel portrettet av mor: Den nakne rådløysa ho opplever når sonen låser seg inn på soverommet sitt og det er stilt som grava der inne. Forsøka på å halde ein lett konversasjon gåande mens sonen teier og alt anna har gått i stå, er hjarteskjerande.
Om ein skal sjå realistisk på saka, står det ikkje heilt til truande at dei lever så isolert; mora er trass alt i yrkeslivet og det finst naboar i huset. Og den tause sonen går gjennom endringar som ber eit visst preg av ønsketenking. Så er heller ikkje Gro Dahle ein forfattar som kjenner seg forplikta på realismen, eg nemner det likevel fordi ramma her er snikra av eit realistisk materiale.
Det haltar litt, men «Dobbel dyne» viser kor hjelpelaust samtidsmennesket er når naturkreftene slår til. Og kor uendeleg langt det kan bli mellom menneske som står kvarandre nær, når det låser seg.
Passar for deg som
- interesserer deg for overlevingsevna til det moderne mennesket
- har sans for velformulert prosa
