«Kokkejævel» får ikkje plass til alle gjestene: – Får gifta oss på H&M!

Måndag varsla byrådet i Oslo at dei ville letta på fleire av dei strenge koronatiltaka frå onsdag av. Men nok ein gong må kinoar og teater halda stengt, medan mange andre får opna.

I kyrkjer er det framleis berre lov med 10 personar over heile landet.

Fleire frå kulturlivet ser no tilbake på året som har gått og slit med å forstå logikken i koronatiltaka.

Bloggaren «Kokkejævel» Asbjørn Sandøy var klar for bryllaup i Nordlyskatedralen i Alta i mars med rundt 100 gjester. Men i den 2.000 kvadratmeter store katedralen er det for tida berre lov med 10 personar.

– Eg har full forståing for smittevern, men eg forstår ikkje kvifor det er meir smitte i eit digert kyrkjerom enn i butikkane, seier Sandøy.

Han er ein av fleire som etterlyser grunnar for kvifor kulturlivet og religiøse hus har vore nedstengt eller hatt veldig avgrensa kapasitet, samstundes som at store kjøpesenter og butikkar har kunna halde ope.

– Ubehag i kulturlivet

– Eg synest det var paradoksalt at eg før jul kunne ha ti personar heime i ei forholdsvis avgrensa leilegheit, medan eg ikkje kunne invitera dei same ti ned i det kjempesvære lokalet for å sjå ei teaterframsyning, seier teatersjef Erik Ulfsby i Det Norske Teatret.

Som sjef for eit stort teater i Oslo, har han ikkje lov til å ha ein einaste person i salen.

Ulfsby meiner det ligg vel så godt til rette for å ta vare på smittevern i kulturlivet, som på til dømes store kjøpesenter.

– Det har bredt seg eit slags ubehag i kulturlivet over å oppdaga kor langt nede på prioriteringslista til politikarane me faktisk står, seier Ulfsby.

Vil hindra store samlingar

Ulfsby seier det gjer vondt å sjå at teateret hans er den einaste verksemda i kvartalet som må halda stengt. Han understrekar likevel at han unner alle verksemder å få halda ope om dei kan.

– Som med andre typar verksemder, må det gå an å differensiera og få same type vurdering i kultur-Noreg. Det må gå an å sjå an forskjellen på ein liten nattklubb og ein kjempesvær arena som det me har, seier han.

Overlege Preben Aavitsland i Folkehelseinstituttet fortel at det å hindra innandørs samling av menneske er eit viktig verktøy for å halda epidemien under kontroll.

– Faren er størst i små lokale med mange menneske med kort avstand, særleg visst dei pratar, syng eller skrik saman. Me er mindre redde for store salar der folk sit på sin tilviste plass, men også her er det gjerne ein del interaksjon ved inngang, utgang og i pausar.

I tillegg spelar det ei stor rolle at kulturarrangement ofte samlar folk frå ulike kommunar og geografiske område, fortel Statssekretær Maria Jahrmann Bjerke frå Helse- og omsorgsdepartementet.

– Dei fleste smitteverntiltaka handlar om å redusera kontakt mellom menneske fordi viruset smittar veldig lett mellom folk. Derfor er det dessverre nettopp dei aktørane som lever av å samla mange menneske det går mest utover, seier ho.

– Giftar oss på Hennes & Mauritz

For «kokkejævel» og kjærasten har planane om å gifta seg i den nordlegaste katedralen i Europa blitt lagt på is.

– Derfor måtte eg jo ut på vandring og sjå etter andre eigna lokale. Eg gjekk på Amfi, og der fann eg ut at Hennes & Mauritz er perfekt, for der er det akkurat plass til 120 folk. Der er det lov at 120 folk kan svirra rundt og både synga og velsigna og alt. Derfor fann eg ut at me giftar oss fakerten meg på Hennes & Mauritz.

Den halvsprø og ironiske ideen kom fram gjennom eit blogginnlegg, som også har blitt publisert i Vårt Land.

– Får du same idyll der trur du som i Nordlyskatedralen?

– Nei det gjer me ikkje, men ein kan kanskje få gode tilbod på skjorter, gjestene kan sleppa å kle på seg før dei kjem, så det er mykje praktisk også, ein må sjå positivt på det, seier han med eit glimt i auga og ler.

– Eg har fått så absurd mykje meldingar rundt omkring, for dette engasjerer verkeleg folk. Det er så viktige seremoniar dette her, det å kunna gifta seg og døypa ungane sine. Det er så viktig for folk.