– Historia om Nansen må skrivast om

Sanninga er at arbeidsmiljøet på Fram var skikkeleg dårleg, og det var flaks som gjorde at Nansen nesten nådde Nordpolen og ikkje omkom i isøydet i staden.

Det meiner direktør ved Frammuseet Geir Kløver, som også er redaktør for eit nytt stort bokverk om Fridtjof Nansen.

I det omfattande bokverket på 5000 sider fordelt på åtte bøker blir dagbøkene til heile mannskapet på Fram presentert for fyste gong.

Arbeidet med å reinskrive fleire tusen handskrivne sider har tatt meir enn ti år.

– Kvifor må vi skrive om historiebøkene?

– Det er fordi dagbøkene til både Nansen og ekspedisjonsmedlemmane ikkje heilt stemmer med det som er publisert av biografiar og historiske forteljingar om ekspedisjonen så langt. Dagbøkene fortel om detaljar, konfliktar og førebuingar som ikkje er beskrive godt nok i norsk polarhistorie så langt, seier Kløver.

– Nansen gav seg sjølv mykje av æra

– Kva slags ny kunnskap har overraska deg mest i arbeidet med dagbøkene?

– Det som skuffer meg mest etter å ha lest om Nansen sidan eg var gut, er at dei nok ikkje var så godt førebudde som det vi skal ha det til og som vi har skrytt på oss i over 100 år.

– Nansen var heller ikkje den solide, hyggelege leiaren om bord på ekspedisjonen, tvert om skapte han stor frustrasjon mellom mennene.

Kløver meiner det aller viktigaste som er gjort av funn nå er kor viktige dei tolv andre mennene om bord var for gjennomføringa av ekspedisjonen.

– Dei jobba knallhardt under ekstreme forhold og står for ein stor del av resultata. Og dei er nesten ikkje nemnde i norsk polarhistorie i det heile tatt.

– Er det Nansen si skyld?

– Ja i stor grad er det Nansen si skyld fordi han gav mykje av æra til seg sjølv. Med informasjonen som ligg føre nå kan ein skrive om den første Fram-ferda på ein måte der alle deltakarane får sin plass og arbeidet dei andre gjorde får stor betydning, seier Kløver.

Heilt ulik verkelegheitsoppfatning

Det var Fridtjof Nansen og Hjalmar Johansen som gjekk saman frå Fram og mot Nordpolen. Dei delte til og med sovepose undervegs for å halde varmen. Dei to kom aldri fram til Nordpolen. Dei kom til 86’14N som var rekord på den tida.

– I boka blir Nansen og Johansen sine dagboknotat presentert parallelt slik at det er lett å samanlikne. Og dei har ikkje heilt same oppfatning av kva som skjedde. Medan Nansen synest 17. mai 1895 er hyggeleg og harmonisk, så synest Hjalmar Johansen det er den verste 17. mai i manns minne.