Fastlegar lei av «sekretæroppgåver» frå sjukehusa: – Dei må skriva sjukmeldingar sjølve

– No er det meir systematisk. Nesten kvar einaste dag kjem det slike bestillingar frå sjukehuset, seier fastlege Knut-Arne Wensaas.

Fastlegeordninga er under press over heile landet. Stress, arbeidspress og fleire ekstraoppgåver er blant årsakene.

På toppen kjem auka oppgåveoverføring frå sjukehusa.

Det forsøker Bergen kommune å gjera noko med. Sidan oktober i fjor har dei bedt alle fastlegane om å melda inn tilfelle der dei opplever å bli tvinga til oppgåver som dei meiner høyrer til sjukehusa.

– Det mest frustrerande og tidkrevjande er når sjukehuslegar overlèt til oss å bestilla ei undersøking hos ein annan spesialist, i staden for å gjera det sjølv. Det er tidkrevjande og tvingar oss til å gjera ei vurdering basert på den vesle informasjonen spesialisten har gitt oss, seier Wensaas.

• Les også: Kristine (32) er legesenterets mest erfarne – har berre vore lege i fire år

– Sekretærar for sjukehuslegane

Til no har 18 fastlegar sendt til saman 28 avviksmeldingar.

– Opplevinga er at fastlegane blir gjort til sekretærar for sjukehuslegane, seier direktør for Etat for helsetenester i Bergen, Brita Øygard.

I fleire brev til Helse Bergen har kommunen trekt fram det dei kallar «uønskte oppgåveoverføring», oppgåver som i prinsippet fell mellom det som tradisjonelt sett har vore fastlegeoppgåver og ansvaret til spesialistane.

«(...) oppgaveoverføringer medfører unødvendig ekstra belastning, tidsspille og irritasjon hos både pasientar og fastlege», heiter det i eitt av dei mange breva.

Dette er døme fastlegane har meldt inn:

• fastlegen får ansvar for å skriva reseptar som spesialisthelsetenesta har bestemt at dei skal skriva
• pasienten må oppsøka fastlegen for å få sjukmelding etter å ha vore innlagd på sjukehus
• sjukehuslegar ber fastlegen om å tilvisa pasientar til andre avdelingar, ofte på det same sjukehuset, i staden for å gjera det sjølv
• fastlegen blir beden om å overta kompliserte og krevjande oppgåver utan at dette er avtala og utan opplæring

– Kanskje ikkje hatt heilt oversikt

Målet er å gjera kvardagen enklare for fastlegane, meir oversynleg for pasientane og for å få på plass ein tydlegare avtale mellom kommune- og spesialisthelsetenesta.

I dag regulerer lover og forskrifter kva oppgåver som skal ligga til helseføretaka og kommunane. Det finst likevel gråsoner.

– Desse har me kanskje ikkje snakka godt nok om. Me har nok heller ikkje hatt ein struktur for korleis me skal dela på desse oppgåvene, seier viseadministrerande direktør i Helse Bergen, Randi-Luise Møgster.

Møgster vedgår at dei sjølve ikkje har hatt ei systematisk oversikt over kva type oppgåver som ikkje er definerte.

Partane har no sett ned eit utval for å sjå på «gråsonene».

– Det er ingen økonomiske grunnar som ligg bak oppgåveoverføringane. Det er heller ikkje mitt inntrykk at det er «for lett» for spesialistlegane å senda desse oppgåvene til fastlegane. Me er nøydde til å ha ei betre samhandling rundt dei oppgåvene som kanskje ligg midt imellom.

• Les også: Suksessprosjekt i vest: Rekordstor rift om fastlegestillingene
• Les også: Willy pendlar tre timar dagen for å få fast legeløn

Varslar handlingsplan og full evaluering

Stortinget har vedtatt at fastlegeordninga skal evaluerast. Først 1. september er rapporten venta levert, får NRK opplyst frå Helse- og omsorgsdepartementet.

Også finansieringsmodellar for fastlegeordninga er blant områda som skal evaluerast. I tillegg har regjeringa varsla ein handlingsplan for allmennlegetenesta i løpet av våren.

Wensaas opplever at fastlegane og kommunen no har ei felles forståing for problemet.

– Noko må gjerast. Det er gledeleg at kommunen no tar ansvar, og ser at løysingane ikkje lenger kan overlatast til kvar enkelt fastlege. Men det er nøydd til å koma meir pengar til fastlegeordninga slik me ser det.