Telefonen kimar i eitt på kontoret til mottaksleiar Tove Brorson. I løpet av få veker skal nye medarbeidarar på plass, brakker skal settast opp og gamle bygg vaskast ned. Medan det i dag bur 400 menneske på Hvalsmoen transittmottak, skal kapasiteten aukast til 700.
Konfliktar frå heile verda finst her
I dag er det 400 vaksne og barn på transittmottaket. I sommar kan det bli opp til 700 som bur her.
Foto: Tordis Gauteplass / NRK– Utanfor vindauget mitt ser eg ei verd. Det er 20–30 nasjonalitetar her. Eg ser konfliktar, eg ser folk som har hatt stor liding i livet sitt og eg ser nesten krigshandlingar. Eg ser eit stort spekter av verda her inne på Hvalsmoen, seier mottaksleiar Brorson.
I sommar kan straumen av asylsøkarar til Noreg bli større enn på fleire år. På grunn av den tilspissa konflikten i Irak, den pågåande krigen i Syria og situasjonen i utsulta Eritrea – har straumen av flyktningar allereie kome til Europa i vår. Men det har vore relativt få som har reist vidare til Noreg så langt. Det ventar Utlendingsdirektoratet vil endre seg.
Avdelingsdirektør Christine Wilberg har spurt mottaka på Austlandet om å auke kapasiteten, for å vere budd:
– Straumen av asylsøkarar til Europa har starta mykje tidlegare i vår enn tidlegare år. Det er fleire land, som Nederland, Tyskland og Sverige som har merka ei kraftig auke i talet flyktningar over lang tid, fortel ho.
Les meir:
Brakker snart på plass
Mottaksleiar Tove Brorson forsøker å plassere folk som går godt saman i firemannsromma.
Foto: Tordis Gauteplass / NRKUDI si prognose er 11 000 asylsøkarar i år, men det er slik at særs mange kan kome til Noreg på kort tid. Difor vil det krevje mykje av transittmottaka, hovudsakeleg på Austlandet. På Hvalsmoen i Ringerike skal eit tjuetals brakker reisast på den asfalterte plassen kor soldatar tidlegare marsjerte.
– Det blir bra standard, med innlagt vatn. Og no har vi leigd inn eit selskap for å stå for reinhaldet, slik det blir betre forhold enn tidlegare, seier mottaksleiaren.
I fjor var det òg spådd ei kraftig auke i asylsøknadar i løpet av sommaren, då blei toppen mindre enn venta. Det er teikn på at den urolege situasjonen i verda kan gjere at straumen faktisk kjem i år.
Konfliktløysaren frå Eritrea
Abdulkadr Idris frå Eritrea var sjølv asylsøkar for få år sidan. No jobbar han på Hvalsmoen og bidrar til å løyse konfliktar mellom bebuarane.
Foto: Tordis Gauteplass / NRKAbdulkadr Idris kom sjølv som asylsøkar frå Eritrea i 2008. Han fekk asyl. Dei tre siste åra har han vore tolk og konfliktløysar for bebuarane på Hvalsmoen. Det kjem godt med at han snakkar fleire språk.
– Dei som kjem har mange spørsmål. Dei spør og spør, nesten som barn, smiler han. Ofte må han løyse konfliktar mellom bebuarane.
– Vi stoppar krangelen der og då, så tek vi dei med til ein roleg stad og snakkar
Det at både asylsøkarar som har fått avslag, har fått opphald og skal sendast ut av landet er samla i den tidlegare militærleiren skaper konfliktar.
Foto: Tordis Gauteplass / NRKsaman til situasjonen er roa ned. Det er viktig å vere tolmodig. Og så fortel vi dei om at vi har reglar og lover i Noreg, og at dei fungerer. Det er det mange som ikkje er vande med, fortel Idris.
– Blir gjerne skuffa
Mange asylsøkarar har høyrt at Noreg er verdas rikaste land. At alle har det godt her. Difor blir nedturen desto større når søknaden blir avslått.
– Det kjem både menneske med enorm liding i bagasjen og personar som søker lykka og rikdommen i Europa. Når dei innser at det ikkje er sjølvsagt at dei får bli, aukar frustrasjonen, seier Tove Brorson.
– Det er ikkje ideelt at så mange skal bu på Hvalsmoen. Nokre ventar i eit halvt år medan dei veit dei skal ut av landet. Men mottaket er eit av dei som er mest eigna til å huse så mange, så då må vi berre ta den utfordringa, seier ho.
Medan ho håper spådommane om flyktningstraumen i sommar ikkje slår til.
