Heimstaddikting alle kan kjenna seg igjen i

Det første som hender, er at nokon legg ei tjukk lommebok i handa mi. Ho er brun, liksom i skinn, på utsida stikk ein av dei gamle hundrelappane opp, dei med bilete av Camilla Collett på.

– Kva? spør eg.

– Programmet, svarar verten lurt.

Eg opnar lommeboka. Som ikkje nett er ei lommebok, men eit sjekkhefte. Det luktar åttital lang veg, jappetid og menn i dressar.

– Ok, tenkjer eg. Så er det hit me skal.

Rosa verden

Men eg tek feil. For inne på intimscenen ved Rogaland Teater i Stavanger er veggane rosa, bygd opp av skjøre flatar i ein delikat og omsluttande farge. Kvite utestolar i plast er plasserte på scena saman med sekkar fulle av rosa papirkonfetti.

Allereie før ein einaste replikk er sagt i «Soga om oss», er framsyninga innbydande. Den lettbeinte kontrasten mellom lommeboka eg held i handa og den rosa verda eg stig inn i, gjev ei kjensle av at alt kan skje.

«Soga om oss» er historia om olja sin verknad på folk i Stavanger. Dramatikar Kristin Auestad Danielsen, oppvaksen utanfor Stavanger og i programmet kalla «oljeunge», har skrive eit av få teaterstykke om oljeeventyret i Noreg.

«Soga om oss» er først og fremst ei historie om når velstand møter krise – her meint som oljekrisa i 2014. I «Soga om oss» skriv Danielsen fram heilt vanlege folk som får livet endra brått.

Smarte verkemiddel

Ramma er på sett og vis eit kunstprosjekt. Ei kunstgruppe har fått midlar til å laga kunst ut av krisa. Dei filmar og intervjuar arbeidsledige ingeniørar som har jobba i olja lenge, dei vil gi nederlaget eit kunstnarisk uttrykk.

Fletta inn i dette finn ein den fortvilte kona som freistar halda fasaden, paret som ikkje lenger har pengar på kortet, paret som har pengar og som brukar dei, og folk som jobbar med anna enn olje.

Det er kvardagsleg og nært, og historiene vert fletta leikent og lett inn i kvarandre. Regissør Victoria Meirik har laga nok luft og rom rundt dei enkelte karakterane til at det er lett å ta inn dei ulike forteljingane.

Rytmen mellom teksten og regiarbeidet opplevast leikande, det er som om dei hentar fram nye ting hjå kvarandre. Å plassera alle karakterane i eit rosa rom sett dei på eit vis fri frå forhistoriene deira, dei er berre seg sjølv og forteljinga dei vel å dela.

Eit fint, drivande og rytmisk musikkunderlag gjer det lett å dansa, og karakterane gjer nett det – dei dansar, og måten dei dansar på, opnar for alt ein ikkje treng ord til å seia. Når ein har et slikt flettverk av historier, er slike verkemiddel smarte.

Kunsten og livet

Det mest interessante er når samtidsdansaren (Ragnhild Arnestad Mønness) møter den arbeidsledige ingeniøren (Øystein Martinsen). Her kjem ei barriere av språk fram. Ho skal laga ein koreografi av kjenslene han har rundt krisa. Ho stiller opnande spørsmål, han svarar knappast mogleg.

Det er morosamt, men òg eit vakkert forsøk på forståing å finna i desse scenene. Det er ein slags respekt der, i teksten og i regien. Og det gjeld eigentleg for alle karakterane: Det er ingen skurkar her, heller ingen heltar. Berre vanlege folk som må finna ut av kven dei er når krisa rammar.

Difor er det òg eit optimistisk stykke. Det handlar ikkje så mykje om miljøvern og klimautfordringar. Heller handlar det om ei krise gjer at ein må grava etter kva som verkeleg betyr noko. Og i dette rosa finst eit fint skrive stykke om dei heilt vanlege menneska. Heimstaddikting frå dramatikaren si side denne gongen, men ei heimstaddikting alle kan kjenna seg att i. Lun, spennande og morosam.

Tre aktuelle teaterframsyningar:

«Into the Woods», Oslo: «Intrikat kostymefest»