– Trump er det vi i politisk psykologi kallar ein identitetsentreprenør. Han prøvar å påverke biletet av det den gjengse amerikanar er til å passe til dei verdiane og dei karakteristikkane han sjølv står for, seier Sigrun Marie Moss, førsteamanuensis i politisk psykologi ved Universitetet i Oslo.
Sigrun Marie Moss forskar på politisk psykologi ved UiO og synest det er mykje å ta tak i i årets presidentvalkamp.
Foto: Gunnhild Årdal / NRKTrump har heilt sidan han kom inn på den politiske scena i USA spelt på sin upolerte stil og markert avstand til «eliten i Washington». Han har ofte brukt media til talestol, i motsetning til Hillary Clinton, som har fått kritikk for å vere for fråverande.
I går deltok dei begge for første gong i same tv-program – likevel rett nok ikkje på scena samtidig – i NBC sitt såkalla commander-in-chief-forum.
- Les også:
Sjå meir om media si rolle i den amerikanske presidentvalkampen i Urix på NRK2 kl. 20.25.
Trump – seier det som det er?
Og Trumps mange kontroversielle utspel ser ikkje ut til å fråstøytte tilhengarane, snarare tvert imot – dei ser ut til å setje pris på at han snakkar «rett frå levra».
Donald Trump fokuserer på tryggleik i denne videoen, der han peikar på alle farane som trugar USA, og korleis han skal ordne opp i det.
– Ved å seie ting som mange ikkje nødvendigvis synest noko om, til dømes då han i går roste Putins leiarstil, klarer han å skape den avstanden til dei andre politikarane som folk har mista trua på.
Clinton synest Trump svartmålar
Hillary Clinton blir derimot oppfatta som ein del av Washington-eliten. Ho har angripe skremmebileta ho meiner han skaper med si kampanje og sitt «Make America Great Again»-mantra.
– Ho prøvar å måle eit anna bilete av tilstanden i USA, eit med meir håp, seier Moss.
Clinton trakk fram stadigheit, eit jamt temperament og god dømmekraft som sine styrker som «commander in chief» då ho blei spurt om dette i gårsdagens TV-sending – i motsetnad til rivalen.
– Slik kan ho framstille han som ein laus kanon, og speler på uvissa om kva som vil skje om han blir president.
Hillary Clinton prøvar å vise korleis Trump sin kampanje kan verke skremmande på barn.
- Les også:
Ofte eit gap mellom leiarane og folket sine forteljingar
Det er mykje snakk om velgarsamansetninga, og Trump-tilhengarane får ofte merkelappen «sinte, kvite menn» som ikkje kjenner seg sett og inkludert.
Også i politisk psykologi har det vore stor interesse for å sjå på tilhengarane til presidentkandidatane, fortel Moss, men like mykje å sjå på kva leiarane og apparatet rundt dei har slags narrativ om «folket».
Desse narrativa klarer tydelegvis ikkje å inkludere alle deler av befolkninga – og kan kanskje i seg sjølv vere årsakene til at veljarane ikkje føler seg høyrt og inkludert.
– Trump klarer å lage nokre narrativ som kanskje hjelp ein del folk til å forstå sin eigen situasjon gjennom hans linser, men også å gi dei håp om å kunne gjere noko med si eiga framtid. Då er det interessant å sjå på kvifor dei vender seg til han og høyrer meir på han enn dette politiske etablissementet, seier Moss.
