Laurdag er det 50 år sidan den aller første serierunden i det som no er den tredje beste ligaen i verda. 24. august klokka 17.00 gjekk avsparket for dei første åtte kampane .

58 sekund seinare sat ballen i nettet for aller første gong. Timo Konietzka vart den aller første målscoraren i den nye ligaen. Til enorm jubel frå tilreisnade fans sende han Borussia Dortmund i leiinga mot Werder framfor 32.000 tilskodarar på Weserstadion i Bremen.

Dortmund tapte til slutt 3-2 rettnok. Men Konietzka var i historiebøkene for å bli. Då han døydde i mars i fjor, vart det markert under kampen mellom dei same to laga som tilfeldigvis møttest nokre få dagar seinare.

Artikkelen held fram under biletet.

Meidericher til topps

Den aller første tabelleiaren i Bundesliga var ein klubb med namnet Meidericher Sportverein. Klubben endra fire år seinare namnet til det meir kjende MSV Duisburg, som i dag spelar i 3. liga.

Den tyske Bundesligaen er ein tungvektar i europeisk fotball, men det var ein av dei siste landsomfattande ligaene som vart etablert. Laurdag er det 50 år sidan starten.

Men kvifor var det ikkje ein nasjonal liga i Vest-Tyskland langt tidlegare? I 1963 hadde nesten alle andre vesteuropeiske land sine ligaer - Noreg fekk forresten sin det same året, og starta fire månader før dei begynte i Vest-Tyskland.

Verdskrigar og proffmotstand

Det låg ein lang og hard kamp bak etableringa av Bundesliga. Øydeleggingane og gjenoppbyggingane av landet under og etter dei to verdskrigane er mykje av grunnen til det. Men ikkje heile.

Motstanden mot proff-fotball var nemleg svært sterk i Tyskland. Og då nazistane overtok styret i Tyskland i mellomkrigstida, vart profesjonell fotball forbode ved lov.

For amatørklubbar var det uråd å reise til kampar på kryss og tvers over heile landet. Det hadde dei verken tid eller råd til. Derfor vart det spela regionale ligaer, der vinnarane spela sluttspel for å kåre seriemeisteren.

I 1949 vart proff-fotball lovleg i Vest-Tyskland. Men oppbygginga av landet etter den andre verdskrigen sette stramme grenser, og fotballmeisteren vart framleis kåra gjennom sluttspel mellom dei regionale vinnarane.

VM-fiasko var startskotet

Først etter Vest-Tysklands smertefulle exit i kvartfinalen i VM i 1962 - ein fiasko for vesttysk landslagsfotball - innsåg fotballeiarane at det var på tide med ein landsomfattande liga.

28. juli det året vart Bundesliga vedteken, og i august året etter starta den. Kampane den første sesongen samla over 40.000 tilskodarar i gjennomsnitt.

46 klubbar søkte om å få vere med, 16 vart valde ut. Det mest oppsiktsvekkjande - sett frå ettertida - er at Bayern München ikkje var blant desse. Dei kom med i 1965, og har sidan vunne ligaen 22 gonger - første gongen i 1969.

Dei neste på lista er Borussia Mönchengladbach og Borussia Dortmund med 5 ligatitlar kvar.

(Her kan det nemnast at Dynamo Dresden krev andreplassen med sine 10 Oberliga-titlar i det tidlegare Aust-Tyskland då Tyskland var delt. Men det kravet er avvist).

Tyske tippekampar på NRK

Den norske interessa for tysk fotball var lenge liten. Men etter at nordmenn tok til å spele i tyske klubbar på 80-talet, auka den. Samstunde markerte ligaen seg som ein med mange scoringar, i motsetnad til den engelske, der det var mange målfattige kampar.

Det førte også til at NRK sende tippekampar frå Tyskland nokre sesongar, som alternativ til dei tradisjonelle engelske. Til protestar frå den harde kjerne av tilhengarar av engelsk fotball, som ville ha tippekampane for seg sjølve.

Tyskland (Vest-Tyskland frå 1951 til 1990) har alltid vore ei fotballstormakt, og på 50-årsdagen er Bundesliga rangert som den tredje beste ligaen i verda, etter Premier League i England og La Liga i Spania.

Etter berre to år vart Bundesliga utvida frå 16 til 18 klubbar. Det har det vore sidan, bortsett frå ein sesong (20 klubbar i 1991-92) då klubbane frå det gamle Aust-Tyskland kom med i ligaen.

I dag er alle dei tre øvste nivåa i Tyskland samla i landsomfattande avdelingar. 2. Bundesliga vart ei avdeling i 1980, etter å ha vode i to avdelingar frå 1974. Og i 2008 vart også 3. Liga oppretta. Først frå nivå 4 er det regionale avdelingar i tysk fotball i dag.