Hopp til innhold

– Soajttá bidumsáme guovdásj bierri jådeduvvat?

Bidumsáme vuonabielen oadtjun ietjas guovdátjav jagen 2003, valla dálla l soajttá muddo jådedit guovdátjav.

Lennart Ranberg

sadjásasj stivrrajådediddje bidumsáme guovdátjin Duoddara Ráffe Lennart Ranberg gatját jus ij la dal muddo guovdátjav jåhtet.

Foto: Idar Kintel / NRK

Jus bidumsáme kultuvrra ja giella galggá ienebuv vuojnnut, bierri bidumsáme kultuvrra ja giella ienebuv tjalmostahteduvvat. Dav javllá sadjásasj stivrrajådediddje bidumsáme guovdátjin Duoddara Ráffe Lennart Ranberg.

– Tjalmostahttet bidumsámevuohtav la soajttá ájnnasamos. Jus ij dav nagá tjalmostahttet de bidumsáme sjaddá dahpa birás.

(Artihkal joarkká gåvå vuollelin)

Det pitesamiske senteret Duoddara Ráfe

Ådå bijtámsáme guovdásj soajttá E6 milta ásaduvvá.

Foto: Harrieth Aira/NRK

Guovdátjav jådedit

Dálla gatját Ranbarg jus la muddo bidumsáme guovdátjav jådedit Dokmoas Bájddáris ietjá sadjáj.

– Nahkap ienebuv bijtámsámevuodav tjalmostahttet nanos guovdátja baktu. Soajttá bierri liehket ietjá sajen. Máhttet lij juonná E6a milta liehket, vaj ij la nav guhkken ierit. De máhtá oadtjot moadda guossijt. Tjanádum guovdátjij lij máhttet liehket dávvervuorkká, åhpadibme, dilmma, girjjevuorkká, vuosádusá.

– Lihpit gus jådedittjat?

– Ælla miján jådedimplána. Dá li ájádusá gåktu sihtap guovdátjin barggat. Strategiplánaj lip barggamin, ja danna åvdedip ájádusájt guovdátja boahtteájge birra.

Stig Morten Kristensen

Bidumsáme guovdátja bæjválasj jådediddje Stig Morten Kristensen javllá guovdátjav jåhtet vaddá hásstalusájt.

Foto: Sander Andersen / NRK

Bijtámsáme guovlluj gulluji suohkana oarjje-Nordlándan vuona bielen ja Árjepluove ja oasse Arviesjávre suohkanis Svieriga bielen.

Ienep guovddusin

Bidumsáme guovdátja bæjválasj jådediddje Stig Morten Kristensen la strategiplanajn barggamin, ja gåktu NRKa dádjat la akta plánajs lagabuv gæhttjat dan gatjálvissaj guovdátjav ietja sadjaj biedjat.

– Soajttá akti ájgen dåjmaduvvap ienep guovddusin, vaj navti jåksåp ienep ulmutjijt. Guovdásj ienep guovddusin sjaddá aj lagábuv ålles bidumsáme guovlluj. Dákkir ájádus ij merkaha mij ep galga Dokmoan Bájddárin aj liehket.

– Vuogas la galla ienep guovddusasj guovdátjijn duola dagu mij guosská tjalmostahttemav.

Kristensen tsuojggi huoman guovdátjav jådedit vaddá hásstalusájt.

– Jus galggap jådedit de sjaddi hásstalusá ja gålo. Valla le galla máhttelis. Vuojnná dav gåktu sjaddá.

Finn Strand

Jåhtet máhttá ávkken boahtet, valla vierttip bisodit udnásj sajev aj, javllá Duoddara Ráffe åvdep stivrrajådediddje Finn Strand.

Foto: Idar Kintel / NRK

Máhtudahka gæssu

Bijtámsáme ratjik ja Duoddara Ráffe åvdep stivrrajådediddje Finn Strand ij ájádusáv vuostelda.

– Máhttelisvuohta le galgga guovdátjav ienebuv tjalmostahttet. Ihkap lij ávkken boahtet. Jus lip ienep guovddusin de lij máhtudahka ienebut gæssut guovdátjij. Valla vierttip bisodit Dokmoav, muv mielas. Valla iv ájádusáv vuostelda.

Aj kultuvrraguodde ja duodjár Torill Siversten doarjot guovdátjav ienep guovddusij ásadit.

–Mijá mielas de bierri liehket ienep guovddusin liehket, vaj vuojnnusij boahtá.

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK