"Vinterbarn" er historia om ein godt vaksen mann som gjerne tek seg ein tur til barndomsheimen ute på ei lita øy når han har fri. Men dette møtet med barndomslandet er ikkje lenger prega av idyll.
Her har driftige naboar sett i gang storstilte byggjeprosjekt. Såkalla naust veks opp langs stranda, naust som alle kan sjå det er meininga at feriefolket skal kunne bu i. Det toppar seg ein dag han kjem og oppdagar eit par estlandske snikkarar som er i full sving inni hans eige hus.
”…du går ikkje lenger ned til denne plassen slik du heller ikkje går i utmarka lenger, der hyttefolket har slått seg til og tatt hevd over barndommen din, og du kjenner at dette plagar deg, det plagar deg verkeleg at denne avstanden mellom det som var og det som er, har blitt til ein avgrunn, ei djup sjakt som sluker tankane dine og trekker deg mot kanten av stupet, og du vil det ikkje, og likevel går du mot stupet, steg for steg, tanke for tanke dette suget mot alt som er borte, alt som blir tatt frå deg og aldri blir gitt tilbake, for du har alltid tenkt at dette landskapet her på yttersida med strendene og utmarka, alt dette var på lån frå den eine generasjonen til den neste, og så er det ikkje slik lenger, landskapet er gjort om til fast eigedom, til investeringar, til pengepøbelen og oppkomlingen sin leikeplass…” (s 21-22)
Historie i mange lag
You can never go back. Ingen kan dra tilbake til barndomslandet, for sjølv om DET ligg der urørt er DU blitt ein annan.
I denne vesle romanen er tapet endå meir absolutt, ettersom øya frå fortida i tillegg er blitt invadert av griske utbyggarar. Likevel går historia så langt i relativt velkjende spor.
Men Oddmund Hagen er ikkje ein forfattar for slike enkle historier. Under og ved sida av denne forteljinga om frekke og griske entreprenørar for den nye tida, så handlar dette om ein person som ikkje har eit heilt avklart forhold verken til seg sjølv eller til fortida si. Allereie det at han snakkar om seg sjølv i ”du”-form, vitnar om at dette er ein kar som ikkje er heilt på plass.
Hagen let språket hans veksle mellom rettferdig harme og poetiske minningar om lyset og luktene frå barndomslandet, og tilbakeblikk på det barnet han eingong var.
Poetisk uhygge
Det er vakkert, og desse vemodig vakre skildringane av barndomslandet som no berre ligg i minnet, er med på å gje teksten ein heilt spesiell uhygge etterkvart som historia nesten umerkeleg vrir seg i ei anna retning. Og stort meir bør ikkje ein kritikar røpe om det som skjer.
Det som gjerne kan røpast, er at Hagen nok ein gong loddar djupt i menneskesinnet med sin særeigne, insisterande prosa.
