Industri og næring i Hornindal

Losji og ferjemann ved Kjøspollen

I samband med bygginga av Den Trondhejemske Postvei vart det på slutten av 1700-talet skipa skysstasjon og losji på Kjøs, på garden som i 2005 er eigd av Mathias Kjøs.

Raftevolds Hotel

Hotellet vart grunnlagt av Ola M. Raftevold i 1867.

Navelsaker Hotell

Lars Pedersen Navelsaker frå den vesle grenda Navelaker ved Hornindalsvatnet starta 1876 Navelsaker Hotell (Hotell Grodås), og landhandel på Grodåssanden.

Rasmus R. Kirkhorn handel

Rasmus R. Kirkhorn (oppvaksen på Løken i Eid) starta i 1868 handel på Grodås. I 1890 overtok Rasmus K. Grodås butikken, og dreiv m.a. stor handel med blåbær - sjå nedanfor.

Hornindal Sparebank

skipa 1889. Eige bygg i 1960.

Rasmus A. Sørensen (Hilde)

Starta i 1889 bakeri og handel på Grodås.

Ola Svor starta privat meieri

i 1891 etter at han hadde fått stipend og gått meierikurs i Danmark.

"Blåbærkongen"

Rasmus K. Grodås dreiv kring 1900 stort som ”bærgrossist”. Han tok imot blåbær og selde vidare til Bergen.

Ingeborg B. Grodås

starta handel på Grodås i 1902. Systera Pernille, gift med Ole P. Lødøen, heldt fram med forretninga ei tid.

Hornindal Handelslag

skipa i 1908. Handelslaget tok m.a. imot ljåar og navarar frå dei mange smedane i bygda, og selde desse varene vidare over heile landet.

Sætren Torvstrøfabrikk

Starta i 1910 i indre Hornindal av grunneigaren Rasmus O. Sætren og ein del andre interessentar i bygda.

Bottolv A. Lødemel

f. 1888 starta i 1910 skreddarverkstad på Grodås. Han hadde fleire syersker i arbeid. I 1920 bygde han hus med verkstad og forretning. I 1924 starta han bokhandel.

Hornindal Kraftverk

skipa 1913. Det første kommunale kraftverket i Sogn og Fjordane. Firdakraft tok over forsyninga 1954.

Hornindal Kvern L/L

skipa 1915. Bygdemølle. vert framleis nytta til maling av malt for ølbrygging.

Hornindal Autoselskap

Hornindal Auto - vart skipa i 1926, og starta rutekøyring i dalen med ein personbilar og lastebil.

Lars S. Kirkhorn

starta på 1930-talet skifabrikk på Grodås. Han hadde fleire deltidstilsette, og leverte ski m.a. til Sunnmøre.

Per K. Grodås

starta urmakarbutikk på Grodås i 1932. Firmaet tok på 1970-talet over urmakarforretninga til Monrad Johnsen på Nordfjordeid.

Meieriplanar i Hornindal

I 1933 vart det bygt eit lite meieri på Grodås, og i 1949 freista fleire organisasjonar å starte eit nytt og større meieri i Hornindal.

Første traktoren

kom til Hornindal 1934, innkjøpt av ”norskamerikanaren” Gustav L. Haugen.

Brørne Espe

snikkar- og treskjerarverksted skipa 1935 av Johannes Espe.

B. O. Lødøen

bygde bakeri og kafe på Grodås i 1936.

Rasmus Sætren

dreiv også møbelverksted og treskjæring frå 1941 og utover.

Kommunale industriutleigebygg

Tidleg på 1960-talet gjorde den politiske leiinga i Hornindal noko som var uvanleg på den tida: Kommunen gjekk i brodden for å skape nye og alternative arbeidsplassar i den typiske jordbrukskommunen ved bygging av industriutleigebygg på Ytrehorn og i Kirkhornfjæra ved Hornindalsvatnet.

Grodås Camping

på Ytrehorn vart starta i 1963 av Hjørdis og Per Kobberstad. Campingplassen har hytter og eigen oppstillingsplass for campingvogner..

Knut B. Grodås

starta bensinstasjon på Grodås i 1963, og bygde seinare kiosk og servicestasjon.

Bakeri og fotoarkiv

Ragnvald Lunde starta bakeri på Grodås i 1963. Sonen Lars Lunde gjorde bakeriet om til fotoforretning (Fotohistorisk arkiv) i 1976. I 1985 overtok Olav Reidar Haugen bygget og gjorde det om til gatekjøken.

Espelid Møbelfabrikk

Møbelfabrikkar på Grodås.

grunnlagt av Ragnvald og Arne Espe 1954.

Grodås Trevare

Ei anna bedrift var Grodås Trevare A/S, eigd første åra av Hjellegjerde og Velledalen møbelfabrikkar i Sykkylven. Etter ei tid heilt overteke av Hjellegjerde-konsernet - sjå: Hjellegjerde og Sandvik i Hornindal.

Honndalshytta A/S

vart grunnlagt 1962 av Rolf Lund. Produksjon av ferdighytter. – Firmaet er ei vidareføring av R.R. Lund Snikkarverkstad, som dreiv produksjon av dører og glas i mellomkrigstida.

Grodås Fabrikker A/S

konfeksjonsfabrikk grunnlagt 1962 av Lars E. Sunde frå Sunnmøre. Flytta 1967 inn i industriutleigebygget på Grodås.

Elegante Møbler og Ekornes

Etablerte seg i industriutleigebygget på Grodås i 1974.

Grodåsmøbler A/S

vart skipa i 1983 av Annelise og Oddvin Haugen. Verksemda heiter no Grodås Mønsterteknologi.

Hjellegjerde og Sandvik i Hornindal

Grodås Trevare var eigd første åra av Sandvik & Co. i Ørsta og Velledalen møbelfabrikkar i Sykkylven. Etter ei tid heilt overteke av Hjellegjerde-konsernet.

Tekno Fabrikker A/S

I industriutleigebygget på Grodås heldt også Tekno Fabrikker A/S til med produksjon av ventilasjonsanlegg. Gjekk inn kring 1990.

Ekornes Grodås

- sjå Elegante Møbler og Ekornes.

Øens Kjøleservice

grunnlagt av Bjarne Øen. Produksjon og montering av varmegjenvinningsanlegg.

Hornindal Smeden AS

vart skipa på Raudemel i 2002 av Svein Løvlid m.fl. og framstiller m.a. lafteverkty og andre gamaldagse verkty for trearbeid. I smia vert det også halde smedkurs.

Grodås Mønsterteknologi

– sjå Grodåsmøbler A/S .

Coop Nor-Sunn

avdeling Grodås - sjå Hornindal Handelslag.