|
|
|
|
|
|
|
|
|
Leksikonredaktør:
Nettansvarleg:
Distriktsredaktør:
Copyright:
NRK Sogn og Fjordane
|
|
| |
Historia i Sogn og Fjordane: Leikanger vert fylkesmannsseteI 1861 vart John Collett Falsen utnemnd til amtmann i Nordre Bergenhus. Han hadde fått vite at garden Nybø på Systrond var ledig, og i 1863 flytta han dit og busette seg der - sjå: Fylkesmannsgarden på Nybø. På garden vart det bygt både fylkesmannsgard og embetsgard for sorenskrivaren i indre Sogn. Begge husa står framleis.
Publisert 06.12.2002 14:56. Oppdatert 06.12.2002 15:52.På Systrond i Leikanger har amtmannen og seinare fylkesmannen i Sogn og Fjordane vore busett sidan.
Heilt fram til Leikanger kommune bygde eit stort administrasjonsbygg - Tinghus I - like ved fylkesmannsgarden i 1939, heldt amtmannen/fylkesmannen kontor i eit lite hus på garden der det var plass til hans eige kontor og eit felles kontor for 4 funksjonærar. Huset står framleis like ved riksvegen på fylkesmannsgarden. I forgangen var det plass til arkiv.
Leikanger kommune bygde med åra to nye administrasjonsbygg - Tinghus II og Tinghus III - som heilt fram på 1980-talet husa det meste av fylkesadministrasjonen og den statlege forvaltninga. Men tinghusa vart med åra for tronge for eit veksande byråkrati. Fleira etatar vart flytta ut til m.a. samvirkelagsbygget på Leikanger, Sognefjord Hotell og forretningsbygg på Hermansverk.
Statens Vegvesen bygde i 1980 eige administrasjonsbygg på Hermansverk, og i 1989 tok Sogn og Fjordane fylkeskommune i bruk sitt eige Fylkeshus på Hermansverk.
 | | Fylkeshuset sto ferdig i 1989. (Foto: NRK) |
SE OGSÅ
|
|
|
Finn fram i Fylkesleksikonet!
|
|
| |
|
|
SOGN OG FJORDANE FYLKE, TEMASIDER
|
|
|
|
Den første kongen i Noreg, Harald Hårfagre, var sogning. Han vaks opp på Husabø på Leikanger, der mora kom frå.
Les meir om kong Harald Hårfagre og landsamlinga og om slekta hans i Sogn.
| | |
|
Den 23. juli 1810 gjekk to engelske krigsskip til åtak på ei lita, norsk flåteavdeling ved øya Silda sør for Stad og tok det norske mannskapet til fange. Dagen før hadde engelskmennene herja i Ervik-bygda på Stad. Kvifor gjekk den mektige engelske marinen til åtak på skrøpelege, norske kanonjollar i Ytre Nordfjord?
| | |
|
Då den første dampdrivne fiskebåten, ”Activ”, gjekk ut frå Ålesund i 1885, innvarsla det ein ny epoke for norske fiskeri: Havfisket. Dei store skipa gjorde det mogeleg å utnytte fiskeressurane langt til havs. Kring 1910 hadde Sogn og Fjordane 20 slike store fiskedampskip. Fleire av dei vart brukte i aktivt fiske heilt fram på 1960-talet.
| | |
|
Frå 1920-talet og fram til like etter krigen fekk Sogn og Fjordane i alt 623 nye gardsbruk. Selskapet Ny Jord spela ein aktiv rolle i nydyrkingsarbeidet i mellomkrigskrigtida, og særleg merka Jølster seg ut som den store nydyrkingskommunen med 57 nye bruk.
| |
|
I mellomalderen låg det ei kyrkje på Utvær. Utvær ligg åtte km vestanfor dei andre øyane i Solund, og er det vestlegaste punktet i Noreg som har vore busett. Kvifor vart det bygd eit gudshus bokstaveleg tala midt ute i havet?
| |
|
Sjalusi er diverre eit klassisk drapsmotiv. Slik var det også for tenestejenta Sigrid i Vetlefjorden ein gong på 1600-talet då ho la sin elsk på husbonden på garden. Men for å kapre han måtte ho få kona av vegen, og til det trengde ho hjelp.
| |
|
Ingen fylke i landet hadde så få medlemmer av Quislings Nasjonal Samling som Sogn og Fjordane. Berre 396 fjordingar og sogningar var medlemmer i NS under 2. verdskrig, og mange av desse var innflyttarar og unge jenter som hadde kontakt med tyskarane. Fleire kystkommunar var så godt som frie for NS-folk.
| | |
|
I 1763 vart Joachim de Knagenhjelm utnemnd til den første amtmannen i Sogn og Fjordane. Det første han gjorde, var å flytte heim til mor på Kaupanger hovedgård. Men berre åtte år seinare vart Knagenhjelm nærmast tvangsflytta til Nord-Noreg. Kvifor?
| |
|
|
|
|
|
|
Tips andre om denne saken
Utskriftsvennlig versjon
