|
Den eldste bygningen på Firda vidaregåande skule er ikkje ulik Eidsvolds-bygingen. (Foto: Atle Løkken, NRK) |
Firda Gymnas vart skipa 1922 på Sandane etter initiativ frå Firda Mållag, Firda Ungdomslag, Sunnfjord Ungdomslag og Gloppen kommune.
Anders A. Lothe,
Ola Sande og
Elias Faleide var sentrale talsmenn for gymnas-tanken.
Misnøgde med plassen
Lokaliseringa på Sandane førde til misnøye i Sunnfjord, fordi dei meinte at gymnasnemnda hadde vore for ”Sandane-orientert” i si samansetjing - med tre nordfjordingar og tre ”utvandra” nordfjordingar blant dei tre som sat i nemnda frå Sunnfjord. Sunnfjordingane sende ein delegasjon til Oslo for å tale si sak, og nordfjordingane sende sin ”mot-delegasjon”. Sandane-tilhengjarane vann lokaliseringsstriden, og Firda Gymnas kom i gang som tre-årig gymnas hausten 1922 med real- og latinline, og 30 elevar.
Elias Ryssdal var første styrar 1922–1927. Kaare Fostervoll, den seinare kyrkjestatsråden og kringkastingssjefen, var rektor 1927-1938 (sjå: "
Kjende personar i Gloppen fødde år 1850-1900").
Inspirasjon frå Eidsvoll
Den kjende skulebygningen som liknar Eidsvolls-bygningen, vart bygd i 1924 (arkitekt Per Eide), m.a. med eit rentefritt byggjelån frå millionæren
William Henry Singer jr. i Olden. Større skulebygg vart reist i 1957.
Staten overtek
I 1946 vart Firda Gymnas overteke av staten og vart såkalla landsgymnas. Frå 1948 vart også realskulen ”statsrealskule”. Firda Gymnas på Sandane vart søkt av ungdom frå heile landet, og låg ofte på landstoppen i eksamensresultat. Gymnassamfunnet sette opp store revyar, og i mange år tevla idrettsungdom ved Firda, Eids Gymnas og Volda Gymnas mot kvarandre i den såkalla ”Triangelmatchen”.
|
"Hot Little Mama" oppsto på Firda Gymnas. |
Vidgjetne liner
Ved omlegginga til det vidaregåande skulesystemet på 1980-talet, kjempa skulen for å halde på det vidgjetne ”Firda”-namnet. No heiter difor dette skuletrinnet i Gloppen ”Firda vidaregåande skule”. Firda er i dag m.a. kjend for idrettslina, helse- og sosialfag - og musikklina. Musikklina vart oppretta i 1978 og gav m.a. grunnlaget for gruppene "To levande og ein død" - utgangspunktet for
Fabel, og dessutan gruppa Hot Little Mama.
|
Firda vidaregåande skule ligg på Sandane, like ovanfor sentrum (i midten av biletet). (Foto: Atle Løkken, NRK) |