Striden om Aurlandsdalen

Men etter kvart viste det seg at Oslo Lysverker hadde teke konsesjon så sjølvsagt at dei hadde tjuvstarta med anleggsarbeidet før alt var formelt i orden. Bygdefolk og kommune visste om dette, men det var først når Stortinget gav konsesjon at dei klassiske naturvernarane vakna til live i protest.

Striden om Aurlandsdalen frå 1969 og utover var den første store nasjonale konfrontasjonen mellom naturvernarar og utbygginginsteresser. På den eine sida sto naturvernarar - i hovudsak byfolk. På den andre sto bygdefolk og kommune alliert med kraftutbyggjarane og eit fleirtal på Stortinget.

I striden om Aurlandsdalen vart det for første gong i Noreg tala om "sivil ulydnad" mot stortingsvedtak. Dei mest militante aksjonistane ville lage "lenkegjeng" framfor anleggsmaskinene. Det vart det ikkje noko av i Aurland, men kom for fullt i Mardøla-aksjonane i Romsdal i 1971. Der deltok m.a. seinare justisminister Odd Einar Dørum, og filosofiprofessorane Arne Næss og Sigmund Kvaløy i sit-ned-aksjonar framfor gravemaskinene, og vart fjerna av politiet.

Striden om Aurlandsdalen hamna i dei mest sentrale fjernsynsprogramma i NRK, og fekk førstesideoppslag i riksavisene. Aurlendingane var på si side harme fordi "byfolket" blanda seg inn i det som hende i deira eigen kommune.

Aksjonistane i Aurland fekk ikkje hindra utbygginga, men fekk gjort store endringar m.a. med vassføring og kraftlinebygging slik at Aurlands-reguleringa vart langt meir skånsam enn først planlagd.

I 1984 såg det slik ut etter utbyggjinga ved Vetlebotnvatn. (Foto: NRK)

Neste side:
· Kraftutbygging og anleggsdrift
Førre side:
· Aurlandsvassdraget vert seld til Oslo
Hovedside:
· Kraftutbygginga i Aurland