Professor slaktar kommunereforma

Bjarne Jensen er professor ved Høgskulen i Hedmark. Under folkemøtet i Stordal i Møre og Romsdal hamra han laus på kommereforma.

– Det norske samfunnet er svært vellukka. Vi ligg på topp på alle livsstandardindikatorar. Vi brukar ikkje spesielt mykje ressursar i offentleg sektor. Vi er ein suksess. Eg har lita tru på å forandre noko som er heilt grunnleggande i samfunnsstrukturen vår, seier Bjarne Jensen til NRK.

• Les også: Derfor vil regjeringa ha kommunesamanslåingar

Jensen seier at vi må leite etter andre suksesskriteriar enn at Noreg skal ha dei største kommunane i Noreg, dei største universiteta i Noreg, at Noreg skal ha dei største sjukehusa i europeisk samanheng.

– Det er ikkje dette som er suksesskriteria for eit norsk samfunn med få innbyggjarar og som bur spreidd, seier han.

• Les også: – Jeg kan ikke begripe hvorfor det haster sånn
• Les også: Splitta i synet på kommunereforma

Stordal kommune har så vidt over 1000 innbyggjarar og er dermed minst i Møre og Romsdal. Dei ønskjer å halde fram som i dag, men trur det er vanskeleg å unngå kommunesamanslåing. Av dei 1043 innbyggjarane møtte 80 opp torsdag kveld.

– Det ville nok vere best om kommunen fekk halde fram som sjølvstendig kommune. Men eg er ikkje så heilt sikker på kva som er best for framtida, seier Kine Tøsse som sit i ungdomsrådet i kommunen.

• Les også: – Folk er redd for endringer
• Les også: Hektisk møtevirksomhet om kommunereformen

Under folkemøtet hevda nokre at valet mellom sjølvstende eller samanslåing er som å velje mellom pest og kolera. Kommunen kan misse inntekter frå staten om kommunen held fram som før. Ved ei samanslåing kan kommunen misse tilbod.

– Pr. i dag ser eg ikkje argumenta som tilseier at tenestene i Stordal kjem til å bli styrka om vi går inn i ein stor kommune. Eg ser heller ikkje noko styrking av lokaldemokratiet. Samstundes ser vi at det er utvikling i samfunnet som vi må ta omsyn til, seier Eva Hove som er ordførarkandidat for Arbeidarpartiet i Stordal.

Fylkesplansjef i Møre og Romsdal, Ole Helge Haugen, seier at kommunane ikkje kjem utanom å vurdere samanslåing alvorleg. Dette gjeld ikkje minst småkommunar som Stordal.

– Om ein ser på kriteria for kommunereforma så slit Stordal med for eksempel storleiken. Og kommunen må tenkje på alle alternativ, frå dei største til dei minste, seier Ole Helge Haugen.

Det største alternativet i området er ein kommune med der fleire noverande kommunar, inklusive Ålesund, slår seg saman. Denne kommunen vil få over 100 000 innbyggjarar.

– Ein slik kommune har også sine utfordringar. Men akkurat no bør ikkje kommunane avgrense seg i forhold til storleik. Det er mykje lettare å skalle av enn å legge til i prosessen, seier Haugen.

• Les også: - Det er bedre å spørre folk grundig enn å ha folkeavstemning

Professor Bjarne Jensen trur ikkje at ein kjem utanom ei folkerøysting.

– Slike spørsmål har alltid vore lagt fram for befolkninga for avstemming. Og det er slutt på at Stortinget overprøver folkeavstemmingar, seier Jensen.