”Vente, blinke. Eit perfekt bilete av eit personleg indre” er ein utprega litterær roman. Alle romanar er sjølvsagt litterære, men denne er det på to spesielle måtar: Det eine er at forfattaren ausar nokså ublygt på med namn frå pensumlista på litteraturvitskap, her står Dante og Cervantes side om side med teoretikaren Paul de Man. Det andre er at historiene blir fortalt av eit ”vi” som styrer og kommenterer og zoomar inn og ut på personane, høgt heva over slike trivialitetar vi levande må ta innover oss, som til dømes tid og rom.
Eit myndig ”vi”
Dette siste er ein svært sterk effekt, fordi romanen er sett saman av fleire historier. Vi lever oss inn i litteraturstudenten Sigrids nervøse romanse med poeten Kåre, men når det ser ut til å ta av der, er vi plutseleg ein heilt annan stad. No er det jo slik at når ei historie er godt fortalt, vil ein helst få lov til å vere inne i historia og leve med personane. Men så kjem desse forteljarane og røskar oss bort og plasserer oss ein heilt annan stad, slik som her:
”Kåre ler. Han ser på henne. Førtitre, seier han, som om det er ei åtvaring. Eg er førtitre. Tjuetre, seier Sigrid. Eg er tjuetre. Aldrane deira møtest, kanskje mykje på grunn av den perfekte symmetrien i tala førtitre og tjuetre, men også av andre grunnar, i lufta som var dei kroppar og ikkje tal. Dirrar gjer dei òg.
Apropos dirring. Her står Viggo framleis, i bedehuskjellaren i 1998, og skjelv ved den oransje bøtta. Kjære Viggo. Veit du kva vi ønskjer for deg? At du kunne lære kung fu. At du skulle kunne sparke og flyge på magiske måtar. Det ville få orden på ting for deg, Viggo.”
Dermed druknar vi oss ikkje i dei ulike lagnadene, men får sett heile det store biletet med alle dei ulike aktørane i all sin kompleksitet. Så langt det eg innleiingsvis kalla det litterære.
Damer i store herreskjorter
Kva handlar så denne litterære romanen om, kan ein spørje og det er ikkje eit enkelt spørsmål. Vi følgjer Kåre og Sigrid og Viggo og ei handfull fleire personar som strevar med sitt. Det kan vere problemet med å gjennomføre ein onaniperformance med mjølkespreng, det kan vere vanskar med å føre ei suppeskei til munnen når ein skal gjere inntrykk på ein mann, eller det kan vere strevet med å få dreis på artikkelen om kvifor kvinner har på seg for store herreskjorter med nakne bein under når dei skal framstå som skjøre og sårbare i film og litteratur. Utfordringar av så ymse slag, altså, til glede for lesarane.
Men under dette ligg den stadige monologen dei har med seg sjølve mens livet går sin gang. For dette er personar med eit rikt indre fortolkingsliv, så rikt at fortolkingane av eigne handlingar tek overhand og får livet til å framstå som ein evig performance. Når vi så finn artikkelforfattar Sigrid tassande rundt i stor herreskjorte med nakne bein under kan ein litteraturfortolkar spørje seg sjølv: Er dette ”eit perfekt bilete av eit personleg indre” som undertittelen reklamerer med? Slike spørsmål gjer det moro å lese. Kva så med alle dei litterære namna? Dei er såpass absurd dandert at einkvar kan gruble over dei eller la det vere. ”Vente, blinke” er dermed ein eksklusiv roman som ønskjer alle velkomne inn. Ein perfekt kombinasjon.
