Hopp til innhold

Adveantakaleandar 21.12.

Dán jagáš kaleandara lea Beate Heide buvttadan NRK Sápmái.


El-rávdnji lea jávkan
Foto: Beate Heide

Ovdalis áiggi dáhpáhuvai obba dávjá, máŋgga geardde juohke dálvvi. Dál lea hárve ahte el-rávdnji jávká.

Mu jurdagiis elrávdnjejávkan gullá neavredálkái. Láve álgit eahpedássidis elrávdnjegealdduin, ja de heahkkadáhki áibbas ovdadieđu gehtte elrávdnji njulgestaga beare jávká. Otná máilmmis mis lea buorre dálkedieđáhus, ja mii lávet oažžut dieđu go gárra biekkat leat lahkonišgoahtimin, vai mii beassat dasa ráhkkanit. Lea jáhkkemeahttun oaidnit makkár fámut leat biekkas. Suhttan seaidnelágan mearrabárut márret gáddái ja gaikot mielde ja njillet visot maid ain ollejit. Dávjá biegga gaiku mielddis olgoviste- ja garášadáhkuid ja dahká dan smáhkkomuorran ja riehkkin.

Lea buorre leahkit sinne go stoarbma rigere ja elrávdnji jávká. Dalle mii cahkkehit gintaliid ja dolastit jos muorraomman leaš huotnahis. Eallin dege eallinhušša bisána soames ládje, ja dat addá midjiide vejolašvuođa jurdilit ja smiehtadit. Ja vissa, dáid áiggiid elrávdnji jávká dušše oanehisáiggi.

Mu muittus leat biekkat mat gaikoje elrávdnjevierpmádaga, ja neavredálkkit mat geainnuid ja bálgáid giddeje nu ahte lei veadjemeahttun oažžut elrávdnjevierpmádaga divvojuvvon. Mon muittán ahte geainnut ledje giddejuvvon beaiveviisáid ja buvddain ledje nohkan láibbit ja mielki. Dalle ledje dieđun iežá áiggit; ledje unnán teknihkalaš veahkkeneavvut, nu ahte biegga vertii ložžet ovdal geavai divodit maidege.

Odne mis leat stuora vuordámušat dasa ahte teknihkalaš etáhta, elrávdnjevuogdit ja muohtaboltunveahka galget leat gozuid nalde ja barggus dálkki berosgehtte. Nu ii leat ovttilis, ja dat gal lea midjiide muittuhus ahte olmmoš ii stivre luonddu fámuid mat leat nu ipmirmeahttun gievrrat.

Mon jáhkán ahte lea dearvvaslaš diekkár várrehusaiguin. Mon jáhkán ahte mii olbmot leat muddehanmáhtolaččat buoret eallindillái ja buoret čovdosiidda. Jos fálaldagat unnot mis, de dat lea midjiide váttis dohkkehit dan. Lea einnostuvvon heanut garradálkkiid ovddusguvlui máilmmiviidosaš liegganeami dihte. Heanut elrávdnjeboatkaneamit dáidet leat daid dáhpádusaid searvvis mat gártet midjiide áigeguovdilat vas, váikko mii eat liiko dan jurdagii.

Korte nyheter

  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš sámi namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK
  • – Regjeringens kraftpakke gir en Klondyke-stemning

    Sametingspresident Silje Karine Muotka (NSR) reagerer på det høye antallet innmeldte vindindustriprosjekter.

    – Regjeringen har gjennom vedtaket om å elektrifisere Melkøya og sin Kraftpakke skapt en febrilsk Klondyke-stemning hos mange, advarer Muotka.

    Hun syns det er stort behov for å vurdere realismen i at det er så mange nye prosjekter som meldes inn.

    – Samiske rettighetshavere, både reindrifta, fastboende, andre beitenæringer, utmarksutøvere og sjøsamer blir sterkt påvirket av alle disse prosessene som nå må gjennomføres og dette er både sterkt konfliktskapende og meget ressurskrevende, påpeker Muotka.

    Loga sámegillii

    Sametingspresident Silje Karine Muotka under overrekkelse av sannhets- og forsoningskommisjonens rapport.
    Foto: Mette Ballovara / NRK