Hopp til innhold

Brekk: – Rovdyrsituasjonen er prekær

Rovdyr forårsaker altfor store skader i Norge. Situasjonen er prekær, mener landsbruksministeren.

Lars Peder Brekk

Det er for mange rovdyr, mener Lars Peder Brekk. Han kaller situasjonen prekær.

Foto: Roald, Berit / Scanpix

– Situasjonen er prekær. Det er for mye gaupe, jerv og bjørn, og vi er nødt å få tapstallene ned. Den eneste måten det kan skje på er ved et større uttak av rovdyr.

Det sier landbruks- og matminister Lars Peder Brekk til NRK.

Enig med Sametinget

I går hadde Senterparti-politikeren møte med Sametinget, som er opptatt av skadene rovdyrene forårsaker på reindriftsnæringa.

Brekk uttrykker enighet med synspunktene som ble uttrykt fra Sametingets side.

Landbruks- og matministeren mener at det spesielt i sørsamiske områder er for mye rovdyr.

Sametingsråd Ellinor Marita Jåma fra Åarjel-Saemiej Gielh/Sørsamiske røster er fornøyd med mandagens møte.

Hun mener Sametingsrådet fikk formidlet at reindriftsnæringa ikke lenger kan vente på en rovdyrs-løsning.

Strakstiltak

– Selv om man fokuserer på de langsiktige tiltakene er det viktig å få noen strakstiltak hvis man ikke skal få en fullstendig kollaps i næringa i sørsamiske områder, sier Jåma.

Tall fra fylkesmannen i Nord-Trøndelag viser at enkelte reinbeitedistrikt mister seksti prosent av kalvene til rovdyr.

I enkelte distrikt tar rovdyr livet av flere rein enn det reindriftsutøvere selger.

To departement

Landbruksdepartementet har hovedansvar for reindriftsnæringa i Norge, mens Miljøverndepartementet har ansvar for rovdyrbestanden.

Miljøverndepartementet, hvor Erik Solheim i Sosialitisk Venstreparti råder, utreder nå en ny rovdyrserstatningsordning, hvor erstatningen skal utmåles på forhånd utfra hvor stor faren er for tap.

Landbruksministeren vil ha erstatning basert på faktiske tap.

To spor

– Ikke minst skal vi få klarlagt hva en erstatningsordning som baseres på faktiske tall vil innebære, så her er det to spor som det jobbes med, sier Lars Peder Brekk.

I neste uke møtes begge departementene og Sametinget for å finne snarlige løsninger på problemer knyttet til rovdyrskader.

Korte nyheter

  • Seminára sámi mánáidgirjjálašvuođa birra: – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide

    Sámedikki girjerájus, Juoigiid searvi ja Norgga mánáidgirjeinstituhtta lágidedje odne rabas seminára sámi mánáid girjjálašvuođa birra Oslos.

    Girječálli Inga Ravna Eira, sámi girječálliid searvvis, lei okta dain gii čuovui seminára.

    – Dát mearkkaša hui olu sámi girjjálašvuhtii ja sámi girječálliide, danin go mii leat guhká váillahan girjjiid mánáide erenomážit ja maiddai nuoraide.

    Su mielas lea buorre go dákkár seminára dollo, ja muitala ahte sis lea ihttin gis bargobádji mas galget digaštallat mo galget bargat sámi mánáid girjjálašvuođain ovddasguvlui.

    Son čilge ahte Sámis eai leat doarvái mánáidgirječállit, ja jus galget eambbo mánáidgirjjit de adnojit eambbo girječállit maiddái mánáid ja nuoraide.

    – Jus mis galgá boahtteáiggis gávdnot sámegiella, de fertet mii álgit mánáiguin ja mánáide. Erenomážit dál galggašii dahkkot hui stuorra bargu oažžut olu sámegiel mánáidgirjji.

    Son dadjá ahte mánát galggašedje álgit beassat gullat girjjiid dalán go riegádit ja gitta 13-14 jagi rádjái, muhto ahte Sámis eai leat girjjit buot daid ahkásaččaid.

    – Min oainnu mielde lea hui dehálaš sámegielat mánáide oažžut dan vásáhusa, girjjit han ovddidit sámegiela ja go mánát gullet iežaset gillii girjji, dain leat máŋggalágan vásáhusa.

    Ihttá bargobádjái lohká vuordit ahte dat geat galget doppe hállat doppe buktet árvalusaid muhto maid ahte sii ovttas galggašit gávnnahit juoidá.

    – Dá lea álgu sámi mánáid girjjiide, ja dás rájes de álget várra dahpahuvvot áššit, sávvamis.

    Inga Ravna Eira
    Foto: Iŋgá Káre Márjá I. Utsi / NRK
  • Kártadoaimmahat dohkkeha Oslove – mieđihit iežaset ádden ášši boastut

    Kártadoaimmahat lea dál dattetge dohkkehan Oslove nama almmolaš máttasámegiel namman Norgga oaivegávpogii.

    – Mii dat leimmet boastut ádden. Gielda lei ožžon formálalaš rávvaga sámi báikenammanevvohagas maid lága mielde galget dahkat, lohká Kártadoaimmahaga ossodatjođiheaddji Helge Dønvold.

    Kártadoaimmahat šálloša go álggos dieđihedje gildii ahte namma ii dohkkehuvvo.

    Dál álgá Oslo gielda čalmmustahttit gávpoga sámi nama.

    – Lean hui ilus go dát manai bures ja go Oslo sámi namma dál lea almmolaččat dohkkehuvvon, lohká Oslo gávpotráđi njunuš, Eirik Lae Solberg.

    Gávpoga sámi namain sii dáhttot čájehit ahte atnet árvvus sámi kultuvrra, ja čájehit ahte Oslo lea buohkaid oaivegávpot, maiddái buot sámiid oaivegávpot, deattuha son.

    Oslo gieldda neahttasiiddus geavahišgohtet Oslove earret eará gávpoga logos, buohtalagaid gávpoga dárogiel namain.

    Ihtet maiddái áiggi mielde Oslove-geaidnošilttat. Gielda áigu muđuid vel árvvoštallat man láhkai buoremusat čalmmustahttet gieldda sámi nama.

    Oslove lea gávpoga namma máttasámegillii, ja dál juo geavahit sihke searvvit ja ásahusat dán sámi nama Oslos.

    Oslove-skilt på Samisk hus i Oslo.
    Foto: Mette Ballovara / NRK
  • Fálli nåvkå varresvuohtakontrållåv

    Dån guhti årru Hábmera suohkanin ja la 40 ja 79 jage gaskan oattjo dal varresvuohtakontrållåv tjadádit masta i dárbaha majdik mákset.

    Vuoratjismáno 29. biejve álggá Saminor3-guoradallam Hábmera suohkanin, ja vihpá gitta ájgen moarmesmáno 14. bæjvváj.

    Guoradallama åvddåla gåhttju Hábmera suohkan ja Saminor3 álmmuktjåhkanibmáj, mij tjadáduvvá uddni vuoratjismáno 25. biejve sebrudakvieson Ájluovtan kl. 17.00 ja Hamsunguovdátjin kl. 20.00.

    Danna Hábmera suohkan galggá subtsastit manen Saminor3 la ájnas gájkajda suohkanin, ja guoradalle galggi subtsastit sisano birra viesátguoradallamin – manen Saminor3 guovte vahko duogen suohkanin sierra varresvuodastasjåvnåv rahpá.

    Vihttalåk suohkana li maŋen Saminor3:n.

    Bilde av faglig leder for Saminor 3-undersøkelsen, Ann Ragnhild Broderstad, foran Saminor-bussen.
    Foto: Solveig Norberg / NRK